Badania pokazują, że osoby z ADHD są znacznie bardziej narażone na zaburzenia odżywiania niż osoby bez tego zaburzenia Około 5% dorosłych kobiet ze zdiagnozowanym ADHD boryka się również z różnymi typami zaburzeń odżywiania. Kobiety z ADHD są bardziej narażone na rozwinięcie zaburzeń odżywiania niż mężczyźni z ADHD. Wynika to prawdopodobnie z różnic w sposobach radzenia sobie ze stresem i emocjami między płciami. Badania sugerują, że zarówno ADHD, jak i zaburzenia odżywiania mogą mieć wspólne podłoże neurologiczne, związane z dysfunkcjami w obszarach mózgu odpowiedzialnych za kontrolę impulsów i regulację emocji.
Jakie zaburzenia odżywiania najczęściej współwystępują z ADHD?
- Bulimia Nervosa: Charakteryzuje się nawracającymi epizodami objadania się, po których następują działania kompensacyjne, takie jak wymioty, używanie środków przeczyszczających, intensywne ćwiczenia czy silne restrykcje żywieniowe. U osób z ADHD często dochodzi do impulsów jedzenia, które mogą prowadzić do tego typu zachowań. Badania sugerują, że osoby z ADHD mogą być bardziej podatne na rozwinięcie bulimii ze względu na trudności z kontrolą impulsów i regulacją emocji.
- Zespół Napadowego Objadania (BED): To nawracające epizody objadania się bez zachowań kompensacyjnych, które są charakterystyczne dla bulimii. Epizody te często są ukrywane i wywołują duże poczucie wstydu, zażenowania czy poczucia winy. W przypadku osób z ADHD, objadanie się może być mechanizmem radzenia sobie ze stresem, napięciem czy emocjonalnymi trudnościami. Nierzadko BED jest również związany z innymi problemami psychicznymi, takimi jak depresja czy lęki, które również występują częściej u osób z ADHD.
Dlaczego tak się dzieje?
- Impulsywność: Osoby z ADHD często mają trudności z kontrolą impulsów, co może prowadzić do niekontrolowanego jedzenia lub objadania się.
- Nadmiar Napięcia: Wysokie poziomy stresu i napięcia, które często występują u osób z ADHD, mogą prowadzić do jedzenia emocjonalnego jako sposobu na radzenie sobie z emocjami.
- Regulacja Emocji: Trudności z regulacją emocji mogą skłaniać osoby z ADHD do jedzenia jako formy ukojenia lub zwalczania negatywnych emocji.
Związek z Impulsywnością i Nadmiarem Napięcia
Impulsywność i nadmiar napięcia są kluczowymi czynnikami, które wpływają na nawyki żywieniowe osób z ADHD. Impulsywność może prowadzić do spontanicznego jedzenia dużych ilości jedzenia, co jest typowe napadowego objadania się i bulimii. Nadmiar napięcia może skłaniać do jedzenia jako sposobu na radzenie sobie z stresem i emocjami.
Jakie mogą być konsekwencje?
aburzenia odżywiania u dorosłych z ADHD mogą prowadzić do poważnych konsekwencji dla zdrowia psychicznego. Współwystępowanie ADHD i zaburzeń odżywiania może zwiększać ryzyko wystąpienia innych zaburzeń psychicznych, takich jak depresja, lęki oraz zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (OCD). Osoby z ADHD mogą doświadczać nasilonych objawów depresji z powodu poczucia wstydu i winy związanego z ich nawykami żywieniowymi. Zaburzenia odżywiania mogą również prowadzić do zwiększonego poziomu stresu i lęku, co dodatkowo pogłębia trudności w radzeniu sobie z codziennymi wyzwaniami. Ponadto, negatywne doświadczenia związane z jedzeniem mogą wywoływać obsesyjne myśli i kompulsywne zachowania, co dodatkowo obciąża zdrowie psychiczne. Terapia i wsparcie psychologiczne są kluczowe dla osób z ADHD i zaburzeniami odżywiania, aby pomóc im w radzeniu sobie z tymi problemami i poprawie jakości życia.
Jakiej pomocy szukać?
Choć zaburzenia odżywiania mogą być trudne do radzenia sobie, istnieją metody, które mogą pomóc osobom z ADHD w poprawie relacji z jedzeniem:
- Wsparcie psychodietetyka: Specjalista może pomóc w opracowaniu planu żywieniowego, który uwzględnia unikanie impulsywnego jedzenia.
- Terapia behawioralna: Pomaga w nauce nowych strategii radzenia sobie ze stresem i emocjami.
- Leki na ADHD: Poprawa objawów ADHD może przyczynić się do lepszego kontroli nad jedzeniem.
Referencje
- Józefik, M. (1999): „Rozpowszechnienie anoreksji psychicznej u adolescentów określa się w przedziale między 0,5%-1% populacji, a bulimii psychicznej 1%-4%.”
- Wojtyła, K. (2011): „Doniesienia epidemiologiczne pokazują, że w krajach zachodnich częstość występowania jadłowstrętu psychicznego (anorexia nervosa) kształtuje się na poziomie 0,1-5,7% u nastolatek, zaś bulimia dotyczy 0,3-7,3% u kobiet w tym wieku.”
- Pinkert, R. (2024): „Psycholog Robert Pinkert: Statystyki pokazują, że osoby z ADHD żyją krócej.”
- The Mini ADHD Coach (2022): „Osoby z ADHD mogą być bardziej podatne na impulsywne zachowania, słabą kontrolę impulsów i niezdrowe nawyki żywieniowe