Ostatnio coraz częściej słyszymy, że „teraz wszyscy mają ADHD”, które bardzo krzywdzi tych, którzy ADHD diagnozują, ale też tych, którzy podejrzewają je u siebie. Kiedy usłyszymy takie korytarzowe hasło, natychmiast możemy się poczuć źle z tym pomysłem. A czucie się źle ze sobą, osobom z ADHD towarzyszy często. Zapamiętaj! Jest to absolutnie błędne przekonanie. To, że więcej słyszymy o osobach zdniagnozowanych wynika zwyczajnie z rosnącej świadomości i lepszych metod diagnostycznych. Zamiast stwierdzać, że wszyscy mają ADHD, lepiej zrozumieć, dlaczego ktoś podjął się diagnozy i jakiego rodzaju cierpienia może doświadczać.
Mit 1: Diagnoza ADHD to moda
Fakt: Wzrost liczby diagnoz wynika z lepszej świadomości
Większa liczba diagnoz ADHD nie oznacza, że nagle wszyscy mają to zaburzenie. To rezultat wzrostu świadomości społecznej oraz postępu w medycynie i psychiatrii. Wcześniej wiele osób mogło żyć z nieleczonym ADHD, nie zdając sobie z tego sprawy, co wpływało na ich pracę, relację i postrzeganie siebie. Większa ilość badań, publikacji, a co za tym idzie książek i kont w social mediach oswoiło nas trochę bardziej z tematem ADHD.
Mit 2: Diagnoza ADHD jest nadmiernie rozdawana
Fakt: Dokładniejsze narzędzia diagnostyczne
Współczesne narzędzia diagnostyczne są bardziej precyzyjne, co pozwala na lepsze rozpoznanie ADHD, lub w przypadku niepotwierdzenia ADHD, na szukanie przyczyn gorszego samopoczucia gdzie indziej. Diagnoza opiera się na szczegółowych wywiadach, testach psychologicznych i ocenie objawów przez specjalistów. To, że diagnozy są bardziej powszechne, oznacza, że więcej osób szuka i konsekwentnie otrzymuje potrzebną pomoc.
Mit 3: ADHD to wymówka dla dorosłych
Fakt: ADHD to rzeczywiste zaburzenie
ADHD jest uznane za zaburzenie neurobiologiczne, które wpływa na zdolności wykonawcze, koncentrację i kontrolę impulsów. Dorośli z ADHD nie szukają wymówek, lecz zrozumienia i wsparcia w zarządzaniu swoimi objawami. Szczególnie kobiety, które wtłaczane są przez lata w określone role i niepowalające sobie na słabość, jeśli słyszą, że diagnoza to rodzaj wymówki, mogą to bardzo przeżyć i potraktować jako kolejny argument za tym, że są „inne”, „niewystarczające”, „leniwe”. Osobom z ADHD trudno jest często zaakceptować swoją neuroróżnorodność. Potrzebują więc wsparcia otoczenia, które okaże im zrozumienie i pomoc.
Mit 4: ADHD można łatwo zdiagnozować
Fakt: Diagnoza ADHD jest skomplikowana i wymaga psychologicznej wiedzy
ADHD u dorosłych nie jest łatwe do zdiagnozowania, ponieważ objawy mogą być różnorodne i często mylone z innymi schorzeniami. Dorośli w ciągu swojego życia wypracowują wiele działań maskujących objawy ADHD, które stają się integralną częścią ich funkcjonowania. Specjalista musi przeprowadzić szczegółowy wywiad oraz różne testy psychologiczne, aby dokładnie ocenić sytuację, zwracając uwagę nie tylko na odpowiedzi pacjenta, ale też na jego zachowanie, sposób wypowiadania i poruszane wątki podczas diagnozy. Psycholog diagnosta musi być uważny i doświadczony w procesie, żeby nie pominąć istotnych wątków, często determinujących wynik diagnozy.
Mit 5: Przy ADHD zawsze trzeba brać leki
Fakt: Istnieją różne metody leczenia ADHD
Chociaż farmakoterapia jest skuteczna dla wielu osób z ADHD, nie jest to jedyna metoda leczenia. Już sama diagnoza często wnosi bardzo wiele do życia pacjenta/tki. Rzuca światło na różne aspekty naszego dotychczasowego funkcjonowania. Pozwala świadomie wypróbowywać różne metody od terapii, po coaching, sport czy metody relaksacyjne. Wiele osób korzysta z terapii behawioralnej, terapii poznawczo-behawioralnej (CBT) oraz innych form wsparcia psychologicznego. Indywidualne podejście do leczenia jest kluczowe, a farmakoterapia może być tylko jednym z elementów kompleksowego planu leczenia.
Jeśli interesuje Cię diagnoza lub wsparcie terapeuty pracującego w tym obszarze, umów się na wizytę online:
Referencje:
- Wolańczyk, T., Kołakowski, A., & Skotnicka, M. (1999). Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci. Prawie wszystko, co chcielibyście wiedzieć. Lublin: Wydawnictwo Naukowe Lubelskie.
- Robakowski, F., & Rajewski, A. (2004). Farmakologiczne leczenie zespołu deficytu uwagi z nadruchliwością. Warszawa: Wydawnictwo Medycyna Ogólna.
- Polskie Towarzystwo ADHD – Nadpobudliwość psychoruchowa. (n.d.). Informacje o ADHD, objawy, diagnoza i terapia. Retrieved from Polskie Towarzystwo ADHD
- Barkley, R. A. (2015). Attention-Deficit Hyperactivity Disorder: A Handbook for Diagnosis and Treatment. New York: Guilford Press.
- Biederman, J., & Faraone, S. V. (2005). Attention-deficit hyperactivity disorder. The Lancet, 366(9481), 237-248.
- Kooij, J. J. S., et al. (2010). European consensus statement on diagnosis and treatment of adult ADHD: The European Network Adult ADHD. BMC Psychiatry, 10(1), 67.